Hip Hop Autónomo Rebelde
Ο Αντόνιο Γκράμσι, ο Ούγκο Τσάβες, και το Hip Hop Autónomo Rebelde!
Αντάρτικο Αυτόνομο Χιπ Χοπ στη Λατινική Αμερική
Πολύ ενδιαφέροντα πράγματα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στη Λατινική Αμερική με επίκεντρο το χιπ χοπ, πράγματα που αναδεικνύουν και τη δυναμική και τη ρόλο που παίζει η συγκεκριμένη κουλτούρα για τη λατινοαμερικάνικη νεολαία σήμερα.
Αντόνιο Γκράμσι…από ‘δω οι ράπερ
O Jeffrey Decker, καθηγητής σήμερα στο UCLA, είχε γράψει το 1993 ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο πάνω στο χιπ χοπ στο οποίο υποστήριζε λίγο-πολύ ότι οι ράπερ –κυρίως αυτοί που κάνουν συνειδητοποιημένη ραπ και ασκούν κοινωνική κριτική- στις Η.Π.Α. αποτελούσαν αυτό που ο Αντόνιο Γκράμσι είχε αποκαλέσει «οργανικούς διανοουμένους» των κοινοτήτων τους, με λόγο και επιρροή πάνω σε θέματα κοινωνικής και πολιτικής σημασίας. Αυτό συνέβαινε γιατί οι ράπερ ακόμα κι αν δεν ήταν ακτιβιστές, καταλάμβαναν μια θέση κάπου ανάμεσα στο «διασκεδαστή» και τον «πολιτικό» για τις κοινότητές τους. Ήταν η «φωνή» της μαύρης κοινότητας προς τα έξω, αλλά και «το BBC των μαύρων» ,για να θυμηθούμε και τον Chuck D, προς τα μέσα. Το ίδιο ισχύει σήμερα και στη Λατινική Αμερική (αλλά και όπου αλλού έχει ταξιδέψει η ραπ) και ένας από τους πρώτους ηγέτες που το αντιλήφθηκαν ήταν ο Ούγκο Τσάβες.
Η Πρώτη Παγκόσμια Συνάντηση Χιπ Χοπ
Το 2005 στο Καράκας της Βενεζουέλας, στα πλαίσια του 16ου Παγκοσμίου Φεστιβάλ Νεολαίας και Μαθητών διοργανώθηκε και η Πρώτη Παγκόσμια Συνάντηση Χιπ Χοπ, υποστηριζόμενη από τον κυβέρνηση και τον ίδιο τον Πρόεδρο της χώρας, τον Ούγκο Τσάβες. Αργότερα επαναλήφθηκε αρκετές φορές ο θεσμός τουλάχιστον μέχρι και το θάνατο του Τσάβες (ο Μαδούρο δε δείχνει να ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το θέμα προς το παρόν), όμως αυτή η πρώτη συνάντηση ήταν σταθμός για την ιστορία του Λατινοαμερικάνικου χιπ χοπ.(Εδώ το βίντεο από την πρώτη συνάντηση )
«Τον Αύγουστο του 2005 είχα το προνόμιο να συμμετάσχω στην πρώτη Παγκόσμια Συνάντηση Χιπ Χοπ στο Καράκας στη Βενεζουέλα. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του 16ου Παγκοσμίου Φεστιβάλ Νεολαίας και Σπουδαστών (FMJE -Festival Mundial de la Juventud y los Estudiantes). Θυμάμαι ότι στα πλαίσια του Φεστιβάλ μας καλωσόρισε αυτή η μεγάλη ιστορική προσωπικότητα, ο πρώην Πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο Hugo Rafael Chavez Frias. Η ομιλία του ήταν πολύ συγκινητική, και επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι ξεκινούσε μια νέα εποχή για τη Λατινική Αμερική, μια εποχή κατά την οποία οι λαοί καθοδηγούν την κυβέρνηση [και όχι αντίστροφα]. Και πάνω απ’ όλα [επικεντρώθηκε η ομιλία] στο ότι θα απελευθερωθούμε από το καπιταλιστικό καμουτσίκι των Η.Π.Α. και της Ευρώπης.
Εγώ ένιωσα στο πετσί μου αυτήν την ένταση, αυτή την συγκίνηση των ανθρώπων από τις φτωχογειτονιές, που μέσα από τη διαδικασία της Μπολιβαριανής Επανάστασης ένιωθαν ενεργοί συμμέτοχοι. Και, διακινδυνεύοντας να ξεχάσω κάτι, ήταν πολλά τα θετικά: προγράμματα που επικεντρώνονταν στην υγεία, την κατοικία, την παιδεία. Οι άνθρωποι ένιωθαν υπερασπιστές αυτής της διαδικασίας, κύριοι των γειτονιών και των δρόμων τους, υπερασπιστές των δικαιωμάτων τους, και μου εξηγούσαν πως είχαν καταλάβει τα εργοστάσια στα οποία δούλευαν, και πώς οι εργάτες έγιναν ισότιμοι συνέταιροι στα εργοστάσια στα οποία πριν ήταν απλώς εργατικό δυναμικό. Είδα με μεγάλη χαρά και συγκίνηση ότι τα παιδιά ήταν υγιή και επαρκώς σιτισμένα, χάρη στη δουλειά την αυτό-οργανωμένη που γίνεται στις γειτονιές πάνω σε αυτά τα ζητήματα με τη βοήθεια της κυβέρνησης. Συνάντησα στρατιώτες που ένιωθαν υπερήφανοι που είναι Μπολιβαριανοί και έτοιμοι να αντισταθούν σε μια επίθεση των «Γιάνκις».
Αργότερα διαπίστωσα ότι με είχαν προσκαλέσει εκεί χάρη στη συλλογική δουλειά των νέων χιπ χοπ καλλιτεχνών οι οποίοι με τη βοήθεια της κυβέρνησης κατάφεραν να ενώσουν τις διαφορετικές ομάδες του Κοινωνικοπολιτικού χιπ χοπ απ’ όλο τον κόσμο. Συναντηθήκαμε, ενωθήκαμε, περάσαμε ωραία, είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε αυτήν μας την κουλτούρα του χιπ χοπ σε διάφορες γλώσσες μέσα σε τρείς μέρες συναυλιών. Οι αμφιτρύωνες (οικοδεσπότες) ήταν οι Hip-Hop Revolución και οι 23 de Enero. Διοργανώσαμε ομιλίες, σεμινάρια, και η εναλλακτική επικοινωνία κατάφερε να μας ενώσει με κάποιο τρόπο. Συμμετείχαν Mc’s Dj’s Bboys και γκραφιτάδες από 23 χώρες. Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να προωθούμε την κοινωνική συνειδητοποίηση μέσω του χιπ χοπ- για να αντισταθούμε στην παγκόσμια εμπορευματοποίησή του. Το όλο πράγμα οργανώθηκε για να ενώσει τις παγκόσμιες βάσεις του χιπ χοπ, για να κάνουμε δουλειά κοινωνικής συνειδητοποίησης μέσω αυτής της κουλτούρας, σεβόμενοι τους χρόνους, τις δυναμικές, και τους τρόπους του καθενός. Αλλά πάνω απ’ όλα οργανώθηκε η πρώτη παγκόσμια συνάντηση χιπ χοπ για να ενισχύσουμε τον αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό, χρησιμοποιώντας το χιπ χοπ σαν «εργαλείο» αντίστασης (έμφαση του ίδιου του Nitram).»
Hip Hop Autónomo Rebelde, cabrones!
Σε αυτή τη διαμάχη, όσοι επιθυμούν να βρούν πιο αυτόνομους χώρους πολιτικής και πολιτιστικής έκφρασης -όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της Λατινοαμερικάνικης «ροζ παλίρροιας» (Βολιβία, Εκουαδόρ, Νικαράγουα, Αργεντινή)- αντιμετωπίζουν πάρα πολλές δυσκολίες καθώς όταν ασκούν πολιτική κριτική στην κυβέρνηση κατηγορούνται ότι «είναι με τη δεξιά», ενώ όταν κάνουν το αντίθετο κατηγορούνται ότι «είναι με την κυβέρνηση». Μια προσπάθεια απάντησης σε αυτό που ξεκίνησε πρόσφατα από τη Λατινική Αμερική (και στην οποία συμμετέχουμε και εμείς σαν Social Waste) είναι και η Πρωτοβουλία Hip Hop Autónomo Rebelde , το Αντάρτικο Αυτόνομο Χιπ Χοπ δηλαδή. Ζήτησα από το Nitram να μας πει λίγα λόγια και για την Πρωτοβουλία αυτή:
«Είναι μια πρωτοβουλία που γεννήθηκε το 2014 στο Σαν Κριστόμπαλ (Τσιάπας, Μεξικό), μια πρόταση δημιουργίας μιας πραγματικά ελεύθερης χιπ χοπ αλυσίδας σε παγκόσμιο επίπεδο, με ταυτότητα αντικαπιταλιστική φυσικά. Αλλά πάνω απ’ όλα μια αλυσίδα που να δημιουργεί πραγματικότητες αυτό-οργανωμένες, αυτόνομες όπως λέει και το όνομά της, για να καταλάβουμε χώρους μη εμπορικούς, και να προσπαθήσουμε να γίνουμε το σημείο συνάντησης μεταξύ διαφόρων οργανώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο που αντιστέκονται και παλεύουν ενάντια στην καπιταλιστική δεξιά, από τις γειτονιές, τα σπίτια, τις κοινότητές τους. Αυτή η πρωτοβουλία γεννήθηκε μέσα από μια αυθόρμητη πρόταση του Nitram (Εκουαδόρ) και του Λεωνίδα από τους Social Waste (Ελλάδα), στην οποία προστέθηκαν αργότερα και οι Rebeldía Sureña (Χιλή), Cescru Enlace, Santacruz, Sociedad Urbana, Zona Marginal, loko kuerdo (Κολομβία). Indio, Rabia Rivera,Wkronico (Μεξικό), και άλλοι πολλοί που θα ακολουθήσουν!
Για να είναι λοιπόν το χιπ χοπ αυτόνομο και επαναστατικό πρέπει:
Να είναι ,λοιπόν, αυτόνομο όπως λέει το όνομά του, δηλαδή να μην ανήκει σε καμία εμπορική εταιρία που να καθοδηγεί το γκρουπ, και πάνω απ’ όλα να είναι αντικαπιταλιστικό, όπως η πλειοψηφία του χιπ χοπ. Και όντας χιπ χοπ, να χρησιμοποιεί την κοινωνικοπολιτική συνειδητοποίηση στην τέχνη για να ενώσει αγώνες και αντιστάσεις ενάντια στον καπιταλισμό.
Είναι μια μορφή αντίστασης εμπνευσμένη από τον Ζαπατισμό, όπου δεν υπάρχουν ιεραρχίες και αρχηγοί, αλλά οργανώσεις παράλληλες και οριζόντιες. Εμείς υπάρχουμε εδώ και κάποιους μήνες μόλις (Hip Hop Autónomo Rebelde) αλλά δημιουργούμε ένα δίκτυο επικοινωνίας για να έρθουμε σε επαφή και να μοιραστούμε τις διαφορετικές πραγματικότητες του καθένα μας. Και στο μέλλον σκεφτόμαστε να οργανώσουμε ενέργειες που θα μας ενώσουν, αλληλέγγυες φυσικά με τους αντικαπιταλιστικούς αγώνες.
Μέσα σε αυτές τις πρωτοβουλίες έχει προταθεί και μια παγκόσμια συνάντηση για το 2016 καθώς και ένα άλμπουμ Hip Hop Autónomo Rebelde στο οποίο οι μπάντες θα στείλουν ένα θέμα το οποίο θα έχει να κάνει με τους δικούς τους αγώνες, καθώς και την αλληλεγγύη τους με τον Ζαπατίστικο αγώνα, και τις αυτόνομες πραγματικότητες της κάθε χώρας.»
