Social Waste

Ποιος από μας αλήθεια, ακούγοντας ένα τραγούδι, δεν θέλησε να μάθει «την ιστορία του»; Ποιος δεν αναρωτήθηκε ποια να ήταν τα γεγονότα τα οποία έδωσαν την αφορμή για να γραφτεί το συγκεκριμένο τραγούδι; Σε τι θα ωφελούσε αυτό… θα μπορούσε να πει κανείς… Μα, γνωρίζοντας τους λόγους για τους οποίους γράφτηκε ένα τραγούδι, είναι ευκολότερο για τον ακροατή να κατανοήσει για ποιό πράγμα μιλάει… Έτσι, γίνεται αμεσότερη και η επικοινωνία του «δημιουργού» με τον «ακροατή», του «πομπού» με τον «δέκτη». Αυτός είναι και ο λόγος που διαβάζετε αυτές εδώ τις αράδες …

«Όπως μαθαίνω σιγά-σιγά…»
Το τραγούδι αυτό γράφτηκε σε καιρό που προσπαθούσαμε να μάθουμε κάποια πράγματα παραπάνω απ’ όσα μας είπαν στο σχολείο, σχετικά με μια «πονεμένη» περίοδο της ελληνικής ιστορίας : την κατοχική, εμφυλιοπολεμική αλλά και μετεμφυλιοπολεμική περίοδο. Κατά τη γνώμη μας, στο μεγαλύτερο μέρος του, είναι αρκετά σαφές για ποιο θέμα μιλάει. Εδώ, θα προσπαθήσουμε να διασαφηνίσουμε τα λιγότερο σαφή σημεία του αλλά και να προσθέσουμε και τα δικά μας σχόλια, στα σημεία για τα οποία έχουμε κάτι παραπάνω να πούμε.

«Στη δύσκολη, οι πολιτικοί μας στα ξένα αράζουνε…»
Χαρακτηριστικά, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Dominique Eudes «Οι Καπετάνιοι» σχετικά με την αντίδραση Έλληνα πολιτικού εκείνης της περιόδου -ο οποίος αργότερα έμελλε να μείνει στην ιστορία γνωστός σαν «Γέρος της Δημοκρατίας» – όταν ο Αντρέας Τζίμας, μέλος της Ανώτατης Διοίκησης του Ε.Λ.Α.Σ (Άρης, Τζίμας, Σαράφης) του πρότεινε κατά τη διάρκεια μυστικής συνάντησής τους στην κατοχική Αθήνα, να ανέβει στην «ελεύθερη Ελλάδα των βουνών» την οποία είχαν δημιουργήσει οι προσπάθειες των ανταρτών και να αναλάβει δράση, αντί να μένει άπρακτος στην πρωτεύουσα :
«Μια νύχτα, ένα αυτοκίνητο περνάει να πάρει τον Τζίμα. Οδηγείται σε ένα φιλικό σπίτι, όπου τον περιμένει ο Σαράφης μαζί με μια διάσημη δημοκρατική προσωπικότητα: τον Γεώργιο Παπανδρέου. Στη διάρκεια της συνομιλίας, ο Παπανδρέου παραπονιέται για την αδράνειά του:
-Χάθηκαν τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου . Έγραψα ένα βιβλίο για τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό, αλλά δεν νιώθω ικανοποιημένος , έχω ανάγκη να δημιουργήσω κάτι πιο αληθινό.
-Μα κύριε πρόεδρε, του απαντά ο Τζίμας, ακούσατε τι σας είπε ο συνταγματάρχης Σαράφης. Υπάρχει το βουνό. Νά πού βρίσκεται η δημιουργία.
Ο Παπανδρέου, πολύ εντυπωσιασμένος ακόμη από τη διήγηση του Σαράφη, απαντά ενώ τους οδηγεί στο αυτοκίνητο:
-Πηγαίνετε, θα σας έρθω.
Ο ενθουσιασμός του θα πέσει μετά την αναχώρηση των ξένων του. Δεν θα πάει στο βουνό, αλλά στο Κάϊρο και θα γυρίσει στην Αθήνα μετά την απελευθέρωση συνοδευόμενος από τα βρετανικά στρατεύματα επέμβασης.»
Και θα γίνει και – ελέω Άγγλων, οι οποίοι αναλαμβάνουν την Ελλάδα υπό την κηδεμονία τους, με τη σύμφωνη γνώμη της «μαμάς» Ρωσίας -πρωθυπουργός(!). «…άλλοι παίζουνε για μας αν δεν κατάλαβες ήδη…»

«Με τον καιρό να ’ναι κόντρα…»
Σ’ όσους «πέταξαν» κόντρα στον καιρό, είναι αφιερωμένο αυτό το τραγούδι. Στους ανθρώπους που εξορίστηκαν στη Μακρόνησο, στη Γαύδο, στη Γυάρο… Σ’ όσους προτίμησαν να πεθάνουν παρά να «βάλουν μια υπογραφή». Σ’ αυτούς για τους οποίους, τα σχολικά βιβλία της ιστορίας δεν λένε τίποτα. Ή σχεδόν τίποτα… όπως στην περίπτωση του Άρη Βελουχιώτη (Θανάσης Κλάρας), ενός ανθρώπου για τον οποίο υπάρχουν πολλές απόψεις, ανάλογα με την «οπτική γωνία» από την οποία θα προσπαθήσει κανείς να τον δει. Για το Κ.Κ.Ε (βλέπε δήλωση Ζαχαριάδη), υπήρξε ο «δηλωσίας», ο «μιζέριας»,ο αποκηρυγμένος. Για τους Άγγλους και τη δοσιλογική δεξιά υπήρξε (και θεωρείται ακόμα και σήμερα) ο «ληστής»,ο «κατσαπλιάς», ο επικηρυγμένος. («…μα έτσι τα θέλανε, λίγα σ’ όλους να αρέσουνε…») Για τον λαό, ο ήρωας.
Επίσης, στο κομμάτι αναφέρεται και ο Τζαβέλας(Γιάννης Αγγελέτος), σύντροφος του Άρη ακόμη και στον θάνατο…

«Θα ’χα πολλά να σου πω…»
«Με το υπ’ αριθμ. 8504/7-579399 της 21ης Ιουνίου 1994 έγγραφο του, το υπουργείο Δημόσιας Τάξης μας πληροφορεί πώς όλοι οι φάκελοι των αριστερών έχουν καταστραφεί σύμφωνα «με την υπ’ αριθμ. 8504/7.14668 από 28.8.89 Απόφαση Υπουργών Προεδρίας , Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης». Να σημειωθεί ότι στην υπό τον Τζ.Τζανετάκη κυβέρνηση Δεξιάς – Αριστεράς, δηλαδή Νέας Δημοκρατίας και Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, που πήρε την πιο πάνω απόφαση , στερώντας από τους ιστορικούς και τους μελετητές τη δυνατότητα για έρευνα στα αρχεία της Αστυνομίας ,συμμετείχαν δύο αριστεροί υπουργοί: Εσωτερικών ο Ν. Κωνσταντόπουλος και Δικαιοσύνης ο Φ. Κουβέλης.» (από το βιβλίο του Φίλιππου Φιλίππου «Ο πολιτικός Νίκος Καββαδίας»)

«Κι αν πάνε όλα μου κι εμένα τζάμπα κι άδικα..»
Όσο για την τελευταία φράση του κομματιού, αυτή δεν είναι δικιά μας… Ανήκει στον Άρη Βελουχιώτη , ο οποίος αντί για αποχαιρετισμό ,συνήθιζε να «εύχεται» στους συντρόφους του «καλή αντάμωση στα γουναράδικα». Εκεί δηλαδή, όπου (όπως πίστευε πάντα) θα τους έπαιρναν το τομάρι…

Στο ρεφραίν του κομματιού χρησιμοποιήσαμε sample από το κομμάτι «Ο Ακροβάτης» των Χαίνηδων, γιατί πιστεύουμε ότι είναι το πιο κατάλληλο ρεφραίν που θα μπορούσε να υπάρξει για το συγκεκριμένο κομμάτι. Τους στίχους στο ρεφραίν έχει γράψει ο Δημήτρης Αποστολάκης ενώ η φωνή είναι του Μιχάλη Σταυρακάκη, τους οποίους οφείλουμε να ευχαριστήσουμε και από εδώ για την κατανόηση και την δεκτικότητά τους.

Για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για την ιστορική περίοδο στην οποία αναφερθήκαμε , εμείς θα προτείναμε τα εξής βιβλία(τα οποία είναι και αυτά που διαβάσαμε και εμείς οι ίδιοι , πριν γραφτεί το συγκεκριμένο κομμάτι) :

• Διονύσης Χαριτόπουλος – Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων (Α και Β τόμος)
• Dominique Eudes – Οι Καπετάνιοι
• Χρόνης Μίσσιος – Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς
• Δημήτρης Καραθάνος – Αντίο Καπετάνιε
• Θανάσης Νίκας – Ο Άρης στο Μοριά
• Βασίλης Καββαθάς – Η άλλη Ελένη
• Ηλίας Σταβέρης – Γλαροφωλιά

«…Κι απέ Δεκέμβρη στην Αθήνα και Φωτιά.
Τούτο της Γης το θαλασσόδαρτο αγκωνάρι,
Λικνίζει κάτω από το Δρύ και την Ιτιά
Τον Διάκο, τον Κολοκοτρώνη και τον Άρη.»

(απόσπασμα από το ανέκδοτο ποίημα του Νίκου Καββαδία «Αντίσταση»,1945)

Ηράκλειο, 09/09/2002 – Social Waste

Όπως μαθαίνω σιγά σιγά,
Σ’ αυτόν τον τόπο είναι πολλά, τα κρυμμένα και τα κρυφά
Μένουνε μόνοι οι γενναίοι κι αλωνίζουν τα τομάρια,
Στράφι πηγαίνουν και τα όνειρα τα βράδια.
Στη δύσκολη, οι πολιτικοί μας, στα ξένα αράζουνε
Κι οι παπάδες μας σπουδάζουνε
Α κι οι προστάτες μας… ω, συμφορά μας
Κερνούν σε δόσεις τη λύπη και τη χαρά μας.
Σειρά μας δεν έχει σ’ αυτό το παιχνίδι,
Άλλοι παίζουνε για μας αν δεν κατάλαβες ήδη,
Εγώ όμως ψάχνω στη Μακρόνησο, στη Γαύδο,
Χνάρια γενναίων για να ’βρω.
Ελάτε πέστε με αρχηγό των τεράτων,
Φέρτε μου πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων,
Χαράξτε μου στο μέτωπο το 666
Κι άντε να δούμε ποιος απ’ όλους μας θ’ αντέξει.
Εγώ το ξέρω, όσοι διαθέτουνε μπέσα και τιμή
Μένουνε μόνοι μέχρι και την τελευταία στιγμή,
Έχουν μαγκιά που πάει κόντρα στον καιρό τους
Και το τραγούδι αυτό που ακούς, είναι δικό τους.

Με τον καιρό να ’ναι κόντρα,
Έχει τιμή σαν πετάς,
Να μένεις μόνος,
Να μένεις μόνος.

Τι να ’ναι κρίμα; ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κοίτα στο λύμα,
Θες προδοσία; Ψάξε την κόκκινη απραξία,
Ζητάς ρουφιάνο; Έχει πολλούς, τι να σου κάνω;
Θες παλικάρι; Ρώτα να μάθεις για τον Άρη.
Ρώτα να μάθεις, όσα δε σου’παν στο σχολείο,
Που να φτάσουν 3 γραμμές στης ιστορίας το βιβλίο;
Τόση μπέσα και μαγκιά, που να χωρέσουνε;
Μα έτσι τα θέλανε, λίγα, σ’ όλους ν’ αρέσουνε.
Θα ’χα πολλά να σου πω και για μαγκιά και για πουστιά,
Μα τι τα θες που καταστρέψαν τα χαρτιά
Κι η δεξιά μας κι η αριστερά μας παρέα,
Δεν τα σκαλίζει πια κανείς κι όλα είναι ωραία
Χτύπα λοιπόν καιρέ μου πεισματάρη,
Χτύπα όσο θες, μη με λυπάσαι, μα δεν παίρνω χαμπάρι,
Πείσμα εσύ, πείσμα κι εγώ, δεν κάνω πίσω
Κι αν δεν νικήσω, ήσυχο δε θα σ’ αφήσω.
Εγώ δεν πάω με τα νερά σου σαν άλλους,
Δίνω κλωτσιά εγώ στους κώλους τους μεγάλους,
Βλέπεις, καλώς ή κακώς, πολλά τους τα ’χω μαζεμένα,
Κράτα τα δύσκολα λοιπόν καιρέ για μένα.
Κι αν με πετύχεις με σκυμμένο το κεφάλι,
Να με χτυπάς πιο δυνατά, να ’ρθω στα ίσα μου πάλι
Κι αν πάνε όλα μου κι εμένα τσάμπα κι άδικα,
Τότε Τζαβέλα ραντεβού στα γουναράδικα.